Ośrodek Myśli Psychoanalitycznej
Instytut Filozofii i Socjologii PAN
czasoPismo

“Atak teraźniejszości na resztę czasu”. Naznaczenie wsteczne między kliniką a kulturą

Christine Kirchhoff
29 grudnia 2023

DOI 10.37240/wb.2023.3.1

wunderBlock. Psychoanaliza i Filozofia, nr 3 / 2023

Strony: 2-17

 

Abstrakt: Pierwsza część artykułu prezentuje zarys psychoanalitycznej koncepcji Nachträglichkeit, rozwój tej idei u Freuda i jej recepcję w psychoanalizie. Przedstawia się tu różne formy Nachträglichkeit, próbując je usystematyzować. Druga część artykułu dotyczy współczesnego stanu społeczeństwa i podejmuje sformułowanie Alexandra Klugego, który mówił o „rozciągniętej teraźniejszości”, nieznającej tego, co przyszłe. W obliczu obecnej sytuacji – pandemii koronawirusa, wojny, zmian klimatycznych – diagnoza ta wydaje się trafna; strach w teraźniejszości przesłania przyszłość i prowadzi do tęsknoty za przeszłością, która wydaje się lepsza, co wykorzystują ruchy prawicowe.

 

Słowa kluczowe: naznaczenie wsteczne, dwuczasowość, czas w psychoanalizie, zmiana, diagnoza współczesności

 

O autorce: Christine Kirchhoff, profesorka psychoanalizy, teorii podmiotowości i teorii kultury na International Psychoanalytic University w Berlinie (IPU), a także praktykująca psychoanalityczka (członkini BPI/DPV/ IPA). W swojej pracy koncentruje się na metapsychologii i psychoanalitycznych badaniach pojęciowych, psychoanalizie i teorii krytycznej, krytycznych diagnozach współczesności oraz relacjach psychoanalizy i zmian klimatycznych.

 

Licencja:

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez Utworów Zależnych 4.0 Międzynarodowa

wunderBlock. Psychoanaliza i Filozofia, nr 3 / 2023: CZAS
wunderBlock. Psychoanaliza i Filozofia, nr 3 / 2023: CZAS
8 marca 2024
Ten numer poświęcony jest problematyce czasu.

Redakcja: Barbara Barysz, Agata Bielińska, Julia Jastrzębska, Ewa Kobylińska-Dehe, Zbigniew Kossowski, Andrzej Leder, Adam Lipszyc.

Kontakt: wunderblock@ifispan.edu.pl

ISSN: 2720-4391

Ośrodek Myśli Psychoanalitycznej