wunderBlock. Psychoanaliza i Filozofia, nr 1 / 2022
Strony: 103-117
Abstrakt: Artykuł podejmuje próbę interpretacji opowiadania Piaskun E.T.A. Hoffmanna w świetle teorii niesamowitego Sigmunda Freuda i jego własnego odczytania tego utworu. Przedmiotem rozważań jest zwłaszcza postać lalki Olimpii – sztucznej kobiety, która w zakochanym w niej studencie Natanielu wywołuje wpierw zauroczenie i grozę, a następnie powrót wypartych traumatycznych wspomnień z dzieciństwa, doprowadzając go do obłędu i śmierci. Przypadek Nataniela pokazuje, jak w psychologicznych rozważaniach Freuda – być może wbrew niemu samemu – nieoczekiwanie odsłania się religijno-metafizyczny wymiar niesamowitego.
Słowa kluczowe: niesamowite, groza, wyparcie, Freud, Hoffmann
O autorze: Piotr Paziński – pisarz, filozof, tłumacz, badacz związany z Uniwersytetem Muri im. Franza Kafki. Przez kilka lat zajmował się Ulissesem Jamesa Joyce’a (książka Labirynt i drzewo, 2005, oraz przewodnik Dublin z Ulissesem, 2008), następnie ogłosił dwa tomy własnej prozy: Pensjonat (2009) i Ptasie ulice (2013) zbiory esejów Rzeczywistość poprzecierana (2015) i Atrapy stworzenia (2020), oraz antologię polskiej noweli grozy Opowieści niesamowite z języka polskiego (2021). Pisze, tłumaczy, zajmuje się filozofią judaizmu i tematem żydowskim w literaturze. Przekładał m.in. Księgę liter Lawrence’a Kushnera, eseje Davida Roskiesa, eseje Amosa Oza i Fani Oz-Salzberger Żydzi i słowa, oraz opowiadania Szmuela Josefa Agnona. Bywa wykładowcą, fotografem oraz redaktorem i składaczem książek własnych i cudzych. W latach 2000-2019 był redaktorem naczelnym pisma „Midrasz”.
Licencja:
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez Utworów Zależnych 4.0 Międzynarodowa