Call for Papers: Psychoanaliza i Czas

Nieświadomość nie zna czasu. Już ten Freudowski postulat stanowi wyzwanie dla każdego myślenia, które w czasowości zakorzenia samą psychiczność. Przymus powtarzania, Nachträglichkeit (naznaczenie wsteczne, pętla poniewczasu), czy retroaktywność Lacana, tegoż czas logiczny, budowany z pragnień różnych podmiotów, le temps eclaté André Greena, niesamowita czasowość powrotu tego, co wyparte, widmowe uobecnienie w psychice wydarzeń z minionych pokoleń, symultaniczna anachronia symptomu i marzenia sennego, nakładająca na siebie rozmaite momenty temporalne, albo zagadkowe operacje mechanizmów obronnych, zmieniających porządek wydarzeń, czy choćby projekcja szukająca w innych własnej przeszłości – to, co psychoanaliza wyczynia z czasem, po prostu w głowie się nie mieści.

A jak właściwie płynie czas w trakcie sesji psychoterapeutycznej? Jak długo trwa psychoanaliza, czy jest „skończona” czy „nieskończona”, jak często mają zjawiać się pacjenci na sesji, czy wolno skracać sesję w jakimś szczególnym momencie (scansion Lacana) lub wydłużać ją w miarę potrzeb pacjenta, jak to nieraz robił Winnicott? Od stu lat psychoanalitycy spierają się na ten temat.

Proponujemy wspólną wyprawę w ten tajemniczy i skomplikowany obszar. Czy Freud zerwał z judeochrześcijańską koncepcją linearnego czasu zapowiadającego zbawienie, w której mieści się też zsekularyzowana wizja postępu i inne wielkie narracje kultury Zachodu? Co właściwie znaczą psychoanalityczne postulaty dotyczące czasu, pamięci, statusu przyszłości czy powtórzenia, jeśli przełożymy je na język innych dziedzin? Jak mają się do proponowanych przez filozofię i zakodowanych już w przestrzeniach kultury sposobów myślenia o czasie, od wizji Prousta i Bergsonowskiego trwania, przez Heideggerowskie ekstazy czasowości, wyższą teraźniejszość Benjamina i Nachleben Aby’ego Warburga aż po narzucane współcześnie przez obieg elektroniczny pragnienie bezpośredniości połączone z rozpadem w „bańkach” mediów społecznościowych wspólnego odczuwania, tego podstawowego medium, w którym konstytuują się znaczenia? Co psychoanaliza może nam powiedzieć o zawieszonym czasie lockdownu, osobliwych deformacjach pamięci, które wszyscy odczuwamy po kilka latach pandemii, lub o wykolejonym czasie niekończącej się wojny?

Na artykuły, które zmierzą się z tymi i pokrewnymi zagadnieniami z perspektywy klinicznej, filozoficznej, literaturoznawczej lub kulturoznawczej czekamy do 31 maja 2023, do godziny 23:37. Teksty (zredagowane zgodnie z wytycznymi dostępnymi w zakładce “Dla Autorek i Autorów”) prosimy przesyłać na adres wunderblock@wunderblock.pl